Stress bij honden
Stress situaties die door een individu als gevaarlijk of spannend worden ervaren, zorgt ervoor dat het lichaam een stresshormoon adrenaline aanmaakt. Adrenaline zorgt ervoor dat je snel kunt denken en snel kunt reageren in een gevaarlijke situatie. Niet alleen in gevaarlijke situaties stijgt het stresshormoon ook bij pijn, verdriet, of juist opwinding van blijdschap stijgt de adrenaline spiegel Fysieke inspanning draagt ook bij aan een stijging. Iedere dag stijgt en daalt dit stofje dus in zijn bloed. Gedurende de slaap daalt het stressniveau gelukkig weer en zolang het stresshormoon niet te veel stijgt en voldoende tijd krijgt om weer te zakken, is er niets aan de hand. Dan blijft het in balans. Het snel vrijkomen van grote hoeveelheden adrenaline maakt deel uit van het overlevingsmechanisme van het organisme. Het maakt het mogelijk om te vechten of te vluchten (de vecht- of vluchtreactie) en verhoogt daarmee de kans om te overleven.
De effecten van het vrijkomen van adrenaline zijn o.a.:
- Versnelde ademhaling en hartslag, voor een versnelde bloed- en zuurstofvoorziening om het vluchten of vechten mogelijk te maken.
- Vrijmaken van energie (glucose), benodigd voor de vlucht/vechtreactie. Hiermee gaat de remming van de opslag van energie gepaard.
- Stijging van de bloeddruk. Vermindering van de bloedtoevoer naar de darmen (spijsvertering heeft geen acute prioriteit bij levensgevaar)
- Vergroting van de pupillen voor beter zicht, waardoor verbetering optreedt van het waarnemen van gevaar
- Verhoogde alertheid (concentratievermogen)
Cortisol (stresshormoon) wordt hierna aangemaakt omdat het vrijkomt bij elke vorm van stress.
Cortisol zorgt er voor dat bloedsuikers, bloeddruk etc. weer normaliseren. Maar cortisol heeft ook vervelende bijwerkingen.
Cortisol blijft 5-6 dagen aanwezig in het lichaam ook als er ondertussen geen nieuw stressmoment heeft plaatsgevonden. Honden die vluchten omdat ze zijn geschrokken, bijvoorbeeld van vuurwerk, kunnen wel 2 tot 6 dagen weg blijven. Dat is de tijd die het kan duren voordat de stresshormonen weer voldoende zijn gedaald zijn en de hond durft terug te komen.
Indien er constante stress is dan kan je spreken van chronische stress -> bij mensen leidt dit vaak tot burn-out /overspannenheid etc. Als er chronische stress is dan wordt het risico ook op gezondheidsproblemen groter omdat het immuunsysteem wordt ondermijnd. Dit uit zich bijvoorbeeld in huid- of andere ontstekingen. Er worden bijvoorbeeld ook geen nieuwe hersencellen aangemaakt Trauma’s worden bij honden opgeslagen in de hersenen, in de Amygdala. Hier worden alle herinneringen
opgeslagen die te maken hebben met overleven. Een reactie vanwege traumatische ervaringen, zal altijd sneller zijn dan een andere normaal aangeleerde reactie omdat dit te maken heeft met overleven. Bijvoorbeeld het uitvallen van of naar andere honden. Dit veroorzaakt grote stress bij de hond. Het kan 1-6 jaar duren voor een dergelijk trauma verwerkt is.
© 2024 Birgitta Geerlings - Wensveen